Logistiek is baie belangrik terwyl vennootskappe tussen Suid-Afrika en nuwe uitvoermarkte gesluit word. Op grond van die landbouhandelsoorskot wat in die eerste kwartaal met 20% op 'n jaargrondslag gestyg het, sê Wandile Siholobo, hoofekonoom van Agbiz, ’n doeltreffende logistieke stelsel behoort primêre landbou en die ander sektore van die ekonomie te ondersteun.

In 2023 het Suid-Afrika ’n rekord van $13,2 miljard in landbou-uitvoer bereik. Ten spyte van uitdagings, was daar verbeterings in die doeltreffendheid van hawens, wat ’n positiewe invloed op uitvoerwaardes gehad het.

Druiwe en wyn was deel van Suid-Afrika se topuitvoerprodukte. Foto: Pixabay

Vir die eerste kwartaal van 2024 het landbou-uitvoer met 6% tot $3,1 miljard gestyg in vergelyking met dieselfde tydperk in 2023. Hierdie groei is toegeskryf aan hoër volumes en gunstige pryse vir sleutelprodukte. Suid-Afrika se topuitvoerprodukte het druiwe, appels, pere, mielies, wyn, appelkose, suiker, wol en vrugtesappe ingesluit.

South Africa's agricultural trade surplus is up 20% y/y in the first quarter of this year. pic.twitter.com/KAJxMeP94r

— Wandile Sihlobo (@WandileSihlobo) May 27, 2024

Die verspreiding van die uitvoermark het konstant gebly, met 42% van die uitvoer wat na die Afrika gegaan het. Sleutelprodukte wat na Afrika uitgevoer is, het graan (veral koring en mielies), appels, pere, vrugtesappe, appelwyn en alkoholiese drankies ingesluit. Die Europese Unie het na vore getree as die tweede grootste mark, wat 22% van die uitvoer uitmaak, hoofsaaklik vrugte en wyn. 

Asië en die Midde-Ooste het gesamentlik 19% van die uitvoermark uitgemaak, met beduidende uitvoer van appels, pere, druiwe, wol, beesvleis, sitrus, kersies, perskes, skaapvleis, lam en sojabone. Verder het 6% van die uitvoer na die Amerikas en die res van die wêreld gegaan, insluitend Brittanje.

Suid-Afrika moes koring invoer weens klimaatsomstandighede. Foto: Pixabay

Suid-Afrika is ook ’n beduidende invoerder van landbouprodukte en het $1,6 miljard in die eerste kwartaal van 2024 bestee. Belangrike invoer het koring, rys, palmolie, whisky en hoenderprodukte ingesluit. Die land voer ongeveer die helfte van sy jaarlikse koringverbruik in as gevolg van klimaatsomstandighede en winsgewendheidsuitdagings in plaaslike produksie. Vir rys en palmolie is plaaslike produksie onmoontlik weens droë toestande, en 20% van hoendervleisverbruik word ingevoer ten spyte van pogings om binnelandse produksie te verhoog.

Altesaam het Suid-Afrika ’n handelsoorskot van $1,4 miljard in die eerste kwartaal van 2024 gehandhaaf – 'n styging van 20% teenoor die vorige jaar.

‘Doeltreffende logistieke stelsels is noodsaaklik’

Sihlobo het moontlike toekomstige uitdagings weens ’n somerdroogte wat graanproduksie beïnvloed, genoem, maar die belangrikheid van die soek na nuwe uitvoermarkte en die verbetering van logistiek beklemtoon. Teikenmarkte sluit in die Brics-groepering met ’n fokus op China, Indië, Saoedi-Arabië en Egipte, asook Suid-Korea, Japan, Viëtnam, Taiwan, Mexiko, die Filippyne en Bangladesj. Doeltreffende logistieke stelsels is noodsaaklik vir die ondersteuning van primêre landbou en breër ekonomiese sektore in Suid-Afrika.

OFM Agri dg